تأثیر خدمات الکترونیک شهری بر اعتماد شهروندی و سرمایه اجتماعی: یک مرور نظاممند کیفی
کلمات کلیدی:
خدمات الکترونیک شهری, اعتماد شهروندی, سرمایه اجتماعی, مشارکت دیجیتال, حکمرانی شهری, شهر هوشمندچکیده
هدف این پژوهش بررسی و تبیین ابعاد و سازوکارهای تأثیر خدمات الکترونیک شهری بر اعتماد شهروندی و سرمایه اجتماعی بر اساس مرور نظاممند مطالعات معتبر است. این مطالعه با رویکرد مرور نظاممند کیفی و تحلیل مضمون استقرایی انجام شد. دادهها از طریق جستجوی نظاممند در پایگاههای Google Scholar، Scopus، ScienceDirect، SID و ISC جمعآوری و ۱۸ مقاله مرتبط پس از غربالگری انتخاب شد. مقالات بر اساس معیارهای ارتباط موضوعی، کیفیت روششناختی و دسترسی به متن کامل وارد تحلیل شدند. فرایند کدگذاری و استخراج مضامین با استفاده از نرمافزار Nvivo نسخه 14 انجام گرفت و تحلیلها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل کیفی نشان داد که خدمات الکترونیک شهری از طریق بهبود کیفیت خدمات، افزایش شفافیت، تسهیل دسترسی، سرعت و کارآمدی، تجربه شهروندی را ارتقا میدهد. این خدمات همچنین موجب افزایش اعتماد شهروندی از راه شفافیت سازمانی، عدالت اداری، پاسخگویی و امنیت دادهها میشود. یافتهها نشان داد که خدمات دیجیتال بستر مناسبی برای تقویت سرمایه اجتماعی فراهم میکنند، از جمله از طریق ارتقای مشارکت اجتماعی دیجیتال، تقویت تعاملات شهروند–حکمرانی، افزایش اعتماد متقابل، انسجام اجتماعی و رشد هویت جمعی. مضامین استخراجشده نشان داد که خدمات الکترونیک شهری نقش ساختاری در تحقق حکمرانی مشارکتی و افزایش ارتباطات و پیوندهای اجتماعی دارند. نتایج نشان داد که خدمات الکترونیک شهری فراتر از کارکردهای فناورانه، یک سازوکار اجتماعی مؤثر هستند که میتوانند اعتماد عمومی، مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی را بهطور قابلتوجهی تقویت کنند. توسعه خدمات دیجیتال کارآمد، شفاف و پاسخگو میتواند مسیر بهبود حکمرانی شهری و افزایش همبستگی اجتماعی را هموار سازد و به عنوان ابزاری استراتژیک در توسعه شهری پایدار مورد استفاده قرار گیرد.
دانلودها
مراجع
Belanger, F., & Carter, L. (2008). Trust and risk in e-government adoption. Journal of Strategic Information Systems, 17(2), 165–176.
Bertot, J. C., Jaeger, P. T., & Grimes, J. M. (2010). Using ICT to create a culture of transparency. Government Information Quarterly, 27(3), 264–271.
Castells, M. (2015). Networks of outrage and hope: Social movements in the Internet age. Polity Press.
Hampton, K., & Wellman, B. (2018). Lost and saved... again: The moral panic about the loss of community takes hold of social media. Contemporary Sociology, 47(6), 643–651.
Komninos, N. (2013). Intelligent cities: Innovation, knowledge systems, and digital spaces. Routledge.
Luna-Reyes, L. F., & Gil-García, J. R. (2014). Digital government transformation and internet portals. Government Information Quarterly, 31(4), 545–555.
Nam, T., & Pardo, T. (2014). Concepts of smart city as urban innovation. Proceedings of the 2011 Annual Conference on Digital Government Research, 282–291.
Parent, M., Vandebeek, C. A., & Gemino, A. (2005). Building citizen trust through e-government. Government Information Quarterly, 22(4), 720–736.
Smith, A. (2014). Civic engagement in the digital age. Pew Research Center.
