چالش‌ها و فرصت‌های حکمرانی دیجیتال در مدیریت بحران شهری: یک مرور کیفی
کلمات کلیدی:
حکمرانی دیجیتال, مدیریت بحران شهری, شهر هوشمند, هماهنگی بین‌سازمانی, امنیت سایبری, تحلیل کیفیچکیده
هدف این پژوهش بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و الزامات توسعه حکمرانی دیجیتال در مدیریت بحران شهری بر اساس مرور نظام‌مند ادبیات علمی است. این پژوهش به‌صورت مرور کیفی با رویکرد تحلیل محتوای نظام‌مند انجام شد. جست‌وجوی منابع در پایگاه‌های Scopus، Web of Science، Google Scholar و ScienceDirect با کلیدواژه‌های مرتبط با حکمرانی دیجیتال، شهر هوشمند و مدیریت بحران صورت گرفت. پس از غربالگری و اعمال معیارهای ورود، ۱۶ مقاله واجد شرایط انتخاب و تا رسیدن به اشباع نظری تحلیل شدند. داده‌ها به‌صورت کامل در نرم‌افزار NVivo نسخه 14 کدگذاری و تحلیل گردید. تحلیل در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد و تم‌های اصلی شامل چالش‌ها، فرصت‌ها و الزامات حکمرانی دیجیتال در مدیریت بحران استخراج گردید. یافته‌ها نشان دادند که حکمرانی دیجیتال در مدیریت بحران شهری با چالش‌هایی همچون ضعف زیرساخت‌های فناوری، نبود یکپارچگی داده، ناهماهنگی بین‌سازمانی، خلأهای قانونی و تهدیدات امنیت سایبری روبه‌رو است. در مقابل، فرصت‌هایی مانند توسعه سامانه‌های هوشمند بحران، ارتقای شفافیت و پاسخگویی، افزایش مشارکت دیجیتال شهروندان، تصمیم‌گیری داده‌محور و تقویت هماهنگی بین نهادها شناسایی شد. همچنین الزامات کلیدی توسعه حکمرانی دیجیتال شامل تقویت چارچوب‌های قانونی، نوسازی زیرساخت‌ها، استانداردسازی داده‌ها، ارتقای سواد دیجیتال و توسعه مدل‌های پیش‌بینی‌کننده تعیین شد. نتایج نشان می‌دهد که حکمرانی دیجیتال می‌تواند مدیریت بحران شهری را متحول کند، اما تحقق آن نیازمند نگاه چندبعدی، توسعه زیرساخت‌ها، اصلاح چارچوب‌های قانونی و مشارکت فعال شهروندان است. در مجموع، گذار به حکمرانی دیجیتال یک ضرورت برای شهرهای آینده‌محور و تاب‌آور محسوب می‌شود.
دانلودها
مراجع
Alsaad, A., & Hwawk, M. (2022). Cybersecurity challenges in smart cities: A systematic review. Journal of Urban Technology, 29(4), 85–102.
Bannister, F., & Connolly, R. (2020). ICT, public values, and transformative government: A framework and programme for research. Government Information Quarterly, 37(4), 101473.
Batty, M., Axhausen, K., Giannotti, F., Pozdnoukhov, A., Bazzani, A., Wachowicz, M., … Portugali, Y. (2020). Smart cities of the future. European Physical Journal Special Topics, 214(1), 481–518.
Chen, L., Zhang, Y., & Wang, J. (2020). Big data-based urban emergency management: A review. Safety Science, 129, 104843.
Gil-Garcia, J. R., Dawes, S., & Pardo, T. (2019). Digital government and public management research: Finding the crossroads. Public Management Review, 21(1), 1–20.
Gil-Garcia, J. R., Zhang, J., & Puron-Cid, G. (2020). Conceptualizing smartness in government: An integrative framework. Government Information Quarterly, 37(4), 101495.
Janssen, M., & van der Voort, H. (2020). Agile and adaptive governance in crisis response: Lessons from the COVID-19 pandemic. Government Information Quarterly, 37(3), 101489.
Kitchin, R. (2021). Data-driven government: Data assemblages, algorithmic governance, and smart urbanism. Information, Communication & Society, 24(13), 1931–1950.
Martin, C., Evans, J., & Karvonen, A. (2022). Data-driven urbanism: Mapping the landscape. Urban Studies, 59(3), 567–586.
Meijer, A. (2018). Datapolis: A public governance perspective on smart cities. Perspectives on Public Management and Governance, 1(3), 195–206.
Meijer, A., & Bolívar, M. P. (2016). Governing the smart city: A review of governance, sustainability, and citizen engagement. Urban Research & Practice, 9(3), 1–24.
Panagiotopoulos, P., Klievink, B., & Cordella, A. (2021). Citizens as sensors: Data-driven participation in public service delivery. Government Information Quarterly, 38(1), 101547.
Schröder, A., & Bernhard, I. (2023). Digital transformation and municipal governance: Barriers and enablers. Local Government Studies, 49(1), 54–72.
Wirtz, B. W., Weyerer, J. C., & Geyer, C. (2021). Artificial intelligence and the public sector—Applications and challenges. International Journal of Public Administration, 44(10), 889–902.
Zhang, K., Ni, J., Yang, K., Liang, X., & Ren, K. (2021). Security and privacy in smart cities: Challenges and solutions. IEEE Communications Magazine, 59(1), 42–48.
