نقش مدیریت شهری بر دوگانگی فضایی (مطالعه موردی: محدوده شرقی و غربی منطقه 7 شهرداری تهران)
کلمات کلیدی:
مدیریت شهری, دوگانگی فضایی, تهران منطقه 7, محدوده شرقی و غربیچکیده
افزایش جمعیت در شهرها منجر به بروز مشکلات متعددی شده است دوگانگی فضایی یکی از مهم‌ترین مشکلاتی است که به دلیل مدیریت ناکارآمد شهری به وجود آمده است. مدیریت مناطق شهر تهران به‌صورت یکپارچه و هماهنگ عمل‌نکرده و برنامه‌های تهیه‌شده به‌گونه‌ای است که توزیع کاربری‌ها اعم از مسکونی، آموزشی، تجاری، اداری، درمانی، تفریحی در محدوده شرقی و غربی منطقه 7 با بیشترین تفاوت انجام‌شده است. یکی از اصلی‌ترین موانع چند پارگی مدیریت شهری در سیاست‌گذاری، تصمیم سازی، برنامه‌ریزی، هدایت و نظارت است. در واقع به‌جای وجود یک نظام یکپارچه در مدیریت منطقه 7 تهران با یک نظام متفرق رو به رو هستیم. هدف پژوهش شناخت عوامل تأثیرگذار نقش مدیریت شهری بر دوگانگی فضاهای محدوده شرقی و غربی منطقه 7 شهرداری تهران است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش کیفی- کمی است. جامعه‌ی آماری را 75 نفر از کارشناسان تشکیل می‌دهند. روش نمونه‌گیری غیر احتمالی و از نوع گلوله برفی بوده است. اطلاعات تحقیق از طریق روش کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه از نوع سؤالات بسته است. برای تحلیل داده‌ها از تیم پانل دلفی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که معیارهای اجتماعی-فرهنگی در 5 شاخص، معیارهای اقتصادی در 4 شاخص، معیارهای محیطی-کالبدی در 4 شاخص و معیارهای مدیریتی-سیاسی در 3 شاخص بیان‌گر وضعیت نامطلوب نقش مدیریت شهری بر دوگانگی فضاهای محدوده شرقی و غربی منطقه 7 شهرداری تهران است. کاهش تفرق، استفاده از مشارکت تمام ذینفعان در مراحل تصمیم‌گیری‌ها و هماهنگی میان سازمان‌های مدیریت منطقه 7 موجب تحقق مدیریت یکپارچه می‌شود.
دانلودها
مراجع
Amirzadeh Doostan, A. (2021). Urban management and its role in sustainable urban development. Geography and Human Relations, 5(2), 21–33. [In Persian]
Azar Barghani, S., Majidi, H., & Zarrabadi, Z. (2022). Analysis of patterns of urban sprawl in the Tehran metropolitan area with an emphasis on urban management system approaches. Applied Research of Geographical Sciences, 22(65), 439–459. [In Persian]
Bibri, S. E., & Krogstie, J. (2017). Smart sustainable cities of the future: An extensive interdisciplinary literature review. Sustainable Cities and Society, 31, 183–212. https://doi.org/10.1016/j.scs.2017.02.016
Brand, A. (2017). The duality of space: The built world of Du Bois’ double-consciousness. Sage Journal, 7(1), 1–10. https://doi.org/10.1177/02637758177387
Ghaed Rahmati, S., Khademolhosseini, A., & Benari, S. (2021). Spatial strategic planning of the city and the operational plan of Ardakan Municipality, Fars. Planning and Spatial Planning (Humanities), 25(2), 145–181. [In Persian]
Habibi, A., & Afridi, S. (2021). Multi-Criteria Decision Making (Deterministic and Fuzzy) (1st ed.). Naroon Publications. https://ketabrah.ir [In Persian]
Habibi, A., & Afridi, S. (2022). Multi-criteria decision making (deterministic and fuzzy) (1st ed.). Naroon Publications. [In Persian]
Hatami-Nejad, H., St. Vincent Yukon, N., & Norieh, N. (2024). Barriers to achieving integrated management and futures studies of good regional governance in Tehran County. Geographical Space Planning, 54(1), 1–17. [In Persian]
Healey, P. (2004). The treatment of space and place in the new strategic spatial planning in Europe. International Journal of Urban and Regional Research, 28, 45–67. https://doi.org/10.1111/j.0309-1317.2004.00502.x
Hong, X., Li, S., Tai, X., & Sing, X. (2025). Spatial performance evaluation and optimization of integrated aboveground and underground spaces in urban commercial complexes. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 14(2), 623–649. https://doi.org/10.1080/13467581.2024.2306367
Jalili, M., Sasanpour, F., Shamaei, A., & Fasihee, H. (2021). Analysis of spatial duality of livability in District 7 of Tehran metropolis. Quarterly Journal of the Iranian Geographical Association, 71, 43–61. [In Persian]
Javdani, A., & Parvin, H. (2015). Spatial–people participation or the link between politics and urban space: Babolvazir neighborhood. —, 34(1), 109–124. [In Persian]
McLain, J. B. (2013). Urban and regional planning: A systemic approach (F. Habib, Trans.). Islamic Azad University, Science and Research Branch. (Original work published in English). [In Persian]
Miri, G. (2019). Examination of Professor Arthur Lewis’ duality theory in Chabahar Free Trade–Industrial Zone with an emphasis on the physical–spatial dimension. First National Conference on Humanities and Development, 1–12. [In Persian]
Mirzadeh Doostan, A. (2021). Urban management and its role in sustainable urban development. Quarterly Journal of Geography and Human Relations, 5(2), 21–33. [In Persian]
Pirbabaei, M. T., & Rahimi, L. (2015). The role of spatial and perceptual organization of streets in pedestrians’ sense of security: A case study of Tabriz. —, 16(7), 71–80. [In Persian]
Rezaei, T. (2014). Prioritization and evaluation of good urban governance indicators in tourism destination cities (Master’s thesis). University of Mazandaran. [In Persian]
Sadeghi, S., Panahi, A., & Valizadeh, R. (2023). Factors affecting the transformations of spatial–physical structure in metropolises: Case study of Tabriz. Geography Journal, 21(77), 71–87. [In Persian]
Sarvar, R., Ashtiani Araghi, M. R., & Akbari, M. (2017). Analysis of factors influencing the feasibility of integrated urban management: Case study of Tehran metropolis. Geography, 15(52), 37–52. [In Persian]
Soleimani, H. (2024). Challenges of urban management in Greater Tehran Municipality and strategies to address them. Journal of Geographical, Architectural, and Urban Studies Research, 5(48), 337–345. [In Persian]
Tehran Municipality District 7. (2019). District 7 Municipality documentation: Urban Planning Department (Vol. 1, pp. 1–54). [In Persian]
Tehran Municipality District 7. (2022). Approved documents of District 7 Municipality: Urban Planning Department (pp. 1–90). [In Persian]
Weber, M. (2016). Power. Negarestan Andisheh Publishing. [In Persian]
Zhang, A. (2025). Analysis of the sustainable development pathway of urban–rural integration from the perspective of spatial planning: A case study of the urban–rural fringe of Beijing. Sustainability, 17(5), 1–19. https://doi.org/10.3390/su17051857
